Bel ağrısı toplumda sıklıkla görülen bir sağlık sorunu olarak öne çıkar. Bel ağrıları pek çok sebeple ortaya çıkabilir. Bazen yaralanma, kas veya bağ zorlanması, beli zorlayacak şekilde ağır kaldırma, ani hareket etme gibi fiziksel aktiviteler, aşırı egzersiz, kötü duruş pozisyonu, oturuş ve yatış pozisyonları sebebi ile görülebilir. Bunlar genellikle kısa sürelidir. Soğuk ve sıcak kompresleri ile esneme egzersizleri ve hafif yürüyüşler gibi basit yöntemler sayesinde kısa süreli bel ağrıları geçirilebilir. Önemli olan bel bölgesinde baskıyı azaltmaktır.
Bel ağrısı neden olur?
Bel ağrısının başlıca sebepleri arasında beli zorlayacak şekilde ağır yük kaldırma, ani hareketler, bel fıtığı, siyatik, sinirlerde ya da omurilikte yırtılma, sıkışma veya tahriş, bel romatizması ve osteoporoz gibi kemik, omurga ya da eklem rahatsızlıkları bulunur.
Bel ağrılarının nedenlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Bel fıtığı
- Ağırlık kaldırma gibi beli baskılayan hareketler
- Beli etkileyen ani hareketler
- Kasların zayıflamasına yol açabilecek egzersiz eksikliği
- Kemik ve eklem sorunları
- Sırt bölgesindeki kas veya tendonlarda yaralanma
- Siyatik
- Skolyoz
- Kireçlenme
- Aşırı kilo
Hamilelikte bel ağrısı neden olur?
Hamilelikte ortaya çıkan bel ağrısının başlıca nedenleri arasında omurga, kuyruk sokumu, pelvis kemiklerine binen baskının çoğalmasıdır. Bununla beraber hamilelik süreci boyunca salgılanan bazı hormonların da bel ağrısına neden olduğu bilinmektedir. Hamileliğin ilk dönemlerinde hormonların artması bilhassa eklemlerdeki hassasiyeti artırarak ağrı oluşumuna neden olabilir.
Özellikle hamileliğin ikinci üç aylık döneminde bebeğin büyümeye başlamasıyla beraber kaburgaların ve pelvisin genişlemesi bu ağrıları artırabilmektedir.
Çocuklarda bel ağrısı neden olur?
Bel ağrısı hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilen bir sağlık sorunudur. Çoğunlukla omurilik ve sırt bölgesinde ortaya çıkan ağrılar 2 yaş ve 15 yaş arası görüldüğünde çocuklar da bel ağrısı kapsamında yer alır. Bu tanımlama ergenlik sürecine kadar devam eden bel ağrıları için kullanılabilir. Çocuklarda görülen bel ağrılarının sebepleri arasında yanlış hareket veya skolyoz gibi faktörler olabilir. En çok görülen nedenler arasında kas gerilmesi, aşırı kullanım sendromları, çeşitli yaralanmalar gibi sorunlar yer alır.
Çocuklarda bel ağrısının geçmemesi ve zamanla çoğalması üzerinde durulması gereken bir sorun olabilir. 2-3 gün sürede geçmeyen ve azalmayan bel ağrılarında doktora başvurmak gerekir. Bilhassa bel çevresinde darbe vb. hasar gibi durumlar söz konusu olduysa geç kalınmadan bir sağlık kurumuna gidilmesi gerekir.
Gençlerde bel ağrısı neden olur?
Genç yaşlarda ortaya çıkan bel ağrıları çoğunlukla kas-iskelet sistemi sorunlarından kaynaklanır. Ağır kaldırma, duruş bozuklukları, yanlış oturma pozisyonları, spor ağrıları ve aşırı zorlanma gibi durumlar da gençlerde bel ağrısının nedenleri arasında yer alır. Bununla beraber bazen bel fıtığı, omurga eğrilikleri (skolyoz, kifoz), kemik erimesi, enfeksiyon veya tümör gibi daha ciddi sorunlar da genç yaşta ortaya çıkan bel ağrısının sebepleri arasında olabilir. Bazı gençlerde genetik yatkınlıktan dolayı omurga yapısının zayıf olması veya disk dejenerasyonu gibi sorunlar da erken yaşlarda bel ağrısıyla belirti gösterebilir.
Kadınlarda bel ağrısı neden olur?
Kadınlarda bel çevresinde ortaya çıkan ağrılar hormonal değişimler, adet dönemi veya hamilelik gibi faktörler nedeniyle oluşabilir. Bu süreçler için genellikle dinlenme, sıcak veya soğuk kompres uygulamak, reçetesiz satılan ağrı kesiciler kullanmak ve hafif esneme hareketleri yapmak gibi basit yöntemler denenebilir.
Bel tutulmaları çoğunlukla zorlama hareketlerden ve kas spazmında kaynaklanır. Bunlar dinlenme sıcak tutma ve masaj gibi yöntemler ile tedavi edilebilir. Öte yandan belin sol bölgesinde şiddetli bir ağrı varsa sol böbrek, sol kalça eklemi veya omurganın sol tarafındaki kas ve sinirlerle ilgili problemler söz konusu olabilir.
Bel ağrısına ne iyi gelir?
Bel ağrısını gidermek için çeşitli yöntemler denenebilir. Örneğin istirahat etme ve hafif egzersizler yapma ağrının hafiflemesine yardımcı olabilir. Bununla beraber sıcak ve soğuk kompres uygulamaları da ağrıyı azaltmada etkili olabilir. Fizik tedavide kişiye özel egzersiz programları ve manuel terapi uygulamaları da ağrıyı azaltmada ve bel bölgesini güçlendirmede etkili bir yöntemdir. Bu süreçte ilaç alınması ağrının şiddetine ve sebebine göre farklılık gösterebilir ve doktor kontrolünde olmalıdır.
‘Bel ağrısı nasıl geçer?’ sorusuna yanıt olarak aşağıdaki yöntemler uygulanabilir:
1. Ortopedik yatak kullanımı
Vücut yapısına uygun bir yatak seçilmesi bel ağrısına iyi gelebilir. Yataklar kaliteli bir uykunun en büyük unsurları arasında olduğu gibi bel ağrılarını da önler.
2. Egzersiz
Bel ağrısını gidermenin etkili yöntemlerinden biri de düzenli bir şekilde egzersiz yapmaktadır. Doğru yapılan egzersiz hareketleri bel kaslarını güçlendirerek omurgaya destek olur ve ağrının şiddetini azaltır. Yüzme, yürüyüş, yoga ve pilates gibi hafif egzersizler bel ağrısı çeken kişiler için ideal sporlardır. Bilhassa karın ve sırt kasları üzerinde etkili olan hareketler bel sağlığı için oldukça önemlidir.
3. Sıcak ve soğuk kompres
Sıcak ve soğuk kompres uygulanması ağrının şiddetini azaltmak için kullanılan etkili bir yöntemdir. Soğuk kompres ağrının ortaya çıktığı zamandaki şişliği ve iltihabı azaltmaya yardımcı olur. Buz torbası ağrıyan yere 15-20 dakika kadar tutularak rahatlama sağlayabilir. Sıcak kompres ise kasları gevşetip kan dolaşımını artırır. Bu sayede ağrının hafiflemesine yardımcı olur.
4. Duruş ve pozisyon
Doğru duruş ve pozisyonları bilmek bel ağrısını önleme ve yönetmede oldukça önemlidir. Dik durmak omurganın doğal eğride durmasını sağlayacağından beldeki baskıyı azaltır. Günlük hayattaki oturma, ayakta durma ve ağırlık kaldırma gibi aktiviteler esnasında doğru pozisyonları uygulamak son derece önemlidir.
5. Kilo kontrolü
Vücut yapısı, boy ve kilo faktörler bel ağrılarıyla doğrudan ilişkili olmasa da fazla kilo ve uzun boy bel ağrılarının altında yatan sebeplerden biri olabilir. Bu sebeple kilo vermek bel ağrısına iyi gelir.